1 Φεβρουαρίου – 4 Απριλίου 2017 Το Διεθνές Κέντρο Συγγραφέων και Μεταφραστών Ρόδου του ΔΟΠΑΡ πραγματοποίησε για 6η συνεχόμενη χρονιά το ποικίλο και σύνθετο εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο «Βιβλιοπεριπέτειες», που κάθε χρόνο βρίσκει τεράστια απήχηση σε μαθητές και εκπαιδευτικούς σχολείων όλου του νησιού της Ρόδου. Οι «Βιβλιοπεριπέτειες» για το 2017 είχαν θεματικό άξονα: «Προφορική Παράδοση: Παραμύθια – Θρύλοι – Μύθοι». Τα παραμύθια είναι παράθυρα στον κόσμο, αγαπητά και στα παιδιά και στους ενήλικες. Είναι διαχρονικά, γιατί βοηθούν τα παιδιά να ξεπεράσουν τους μύχιους φόβους τους, να παρηγορηθούν, να επιστρατεύσουν δυνάμεις για τον αγώνα της ενηλικίωσης, της ζωής και της αντίληψης του κόσμου. Σκοπός του προγράμματος είναι αφενός η γνωριμία με τον μαγικό και γοητευτικό κόσμο του Παραμυθιού, την Τεχνική και τους Συμβολισμούς του και αφετέρου να οδηγήσουμε τα παιδιά να φτιάξουν παραμύθια και ιστορίες που θα τα εκφράζουν και θα έχουν μια αλήθεια γι’ αυτά. Συγκεκριμένα, οι «Βιβλιοπεριπέτειες» περιλάμβαναν τις ακόλουθες δράσεις, που σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν από το επιστημονικό προσωπικό του Κέντρου: Α) Δημιουργική Γραφή για παιδιά Νηπιαγωγείου, Α΄και Β΄ Δημοτικού Η φιλόλογος – στέλεχος του Δ.Κ.Σ.Μ.Ρ. κ. Νάνσυ Τρυποσκούφη επισκέφθηκε νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία του νησιού μας υλοποιώντας Εργαστήρια Δημιουργικής Γραφής. Η διάρκεια κάθε δράσης ήταν δύο ώρες και περιλάμβανε τα εξής:- Για παιδιά Νηπιαγωγείου Με αφορμή την ανάγνωση της ιστορίας «Η μαϊμού και η αλεπού» από το βιβλίο «Παραμύθια από τόπους της Μεσογείου» (εκδ. ΠΑΤΑΚΗ) του Μάνου Κοντολέων τα παιδιά μέσα από παιχνίδια με λέξεις, εικόνες και δημιουργικές ασκήσεις γνώρισαν τα βασικά στοιχεία του Παραμυθιού και στη συνέχεια δημιούργησαν τη δική τους Παραμυθοχώρα!!! - Για παιδιά Α΄και Β΄Δημοτικού Με αφορμή την ανάγνωση της ιστορίας «Η κλέφτρα των ονείρων» (εκδ. ΠΑΤΑΚΗ) από το ομώνυμο βιβλίο της Μαρίας Παπαγιάννη τα παιδιά γνώρισαν τη βασική δομή του Παραμυθιού και μέσα από παιχνίδια έκφρασης και καλλιέργειας της φαντασίας μετέτρεψαν τη σκέψη τους σε δημιουργικό γραπτό λόγο και εικόνα συνθέτοντας τη δική τους Παραμυθοχώρα!!! Β) Δημιουργική Γραφή για μαθητές Γ΄ και Δ΄ Δημοτικού Ο βιβλιοθηκονόμος, φιλόλογος – στέλεχος του ΔΚΣΜΡ κ. Αργύρης Κόσκορος επισκέφθηκε δημοτικά σχολεία του νησιού μας υλοποιώντας Εργαστήρια Δημιουργικής Γραφής. Η διάρκεια κάθε δράσης ήταν δύο ώρες και περιλάμβανε τα εξής: Με αφορμή την ανάγνωση της ιστορίας «Ο Κάβουρας» από το βιβλίο «Παραμύθια από τόπους της Μεσογείου» (εκδ. ΠΑΤΑΚΗ) του Μάνου Κοντολέων τα παιδιά γνώρισαν τη βασική δομή του παραδοσιακού Παραμυθιού και μέσα από ασκήσεις με παιγνιώδη χαρακτήρα επινόησαν και συνέθεσαν τις δικές τους πρωτότυπες ιστορίες. Γ) Δημιουργική Γραφή για μαθητές Ε΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού Η φιλόλογος – στέλεχος του ΔΚΣΜΡ κ. Μαρία Σπανού επισκέφθηκε δημοτικά σχολεία του νησιού μας υλοποιώντας Εργαστήρια Δημιουργικής Γραφής. Η διάρκεια κάθε δράσης ήταν δύο ώρες και περιλάμβανε τα εξής: Με αφορμή την ανάγνωση της ιστορίας «Η Στρίγκλα» (εκδ. ΠΑΤΑΚΗ) της Λίλης Λαμπρέλλη τα παιδιά γνώρισαν τα συστατικά και τους συμβολισμούς του μαγικού Παραμυθιού και προχώρησαν στη δημιουργία Παραμυθοσύννεφου με τις δικές τους μαγικές ιστορίες. Δ) Δημιουργική Γραφή για μαθητές και μαθήτριες Γυμνασίου Η φιλόλογος – στέλεχος του Δ.Κ.Σ.Μ.Ρ. κ. Μαρία Σπανού επισκέφθηκε γυμνάσια του νησιού μας υλοποιώντας Εργαστήρια Δημιουργικής Γραφής. Η συγκεκριμένη δράση περιλάμβανε τα εξής: Mε αφορμή το βιβλίο της Μαρίας Παπαγιάννη «Παπούτσια με φτερά» (εκδ. ΠΑΤΑΚΗ) οι μαθητές και οι μαθήτριες προσέγγισαν δημιουργικά το βιβλίο και γνώρισαν την ιδιαίτερη τεχνική με την οποία είναι γραμμένο. Γενικά, τα προγράμματα Δημιουργικής Γραφής καταδεικνύουν ένα διαφορετικό και διασκεδαστικό τρόπο προσέγγισης του κόσμου του βιβλίου με αποτέλεσμα τα παιδιά – αναγνώστες να μετατραπούν σε παιδιά – συγγραφείς. Ε) Εργαστήρια Λογοτεχνικής Μετάφρασης για εφήβους και μαθητές/τριες της Ε΄ και ΣΤ΄ δημοτικού Η μεταφράστρια – στέλεχος του ΔΚΣΜΡ κ. Ελευθερία Μπινίκου επισκέφθηκε Γυμνάσια και Λύκεια του νησιού μας και σε συνεργασία με τα ξενόγλωσσα τμήματα πραγματοποίησε Εργαστήρια Λογοτεχνικής Μετάφρασης. Οι μαθητές και οι μαθήτριες μυήθηκαν στη μεταφραστική δραστηριότητα, η οποία απαιτεί αρετές που διαθέτουν οι έφηβοι, δηλαδή δημιουργικότητα, εκφραστικότητα, πάθος, επιμονή, επικοινωνία, ένστικτο. Μέσα από τα Εργαστήρια Λογοτεχνικής Μετάφρασης τα παιδιά ζουν μία γοητευτική εμπειρία που τους προσφέρει το λογοτεχνικό κείμενο, εξασκούν το κριτικό τους πνεύμα, αναπτύσσουν τη φαντασία τους και ταξιδεύοντας από τη μία γλώσσα στην άλλη γνωρίζουν καλύτερα τον ξένο πολιτισμό και τον εκφράζουν με τα εργαλεία της δικής τους πραγματικότητας. Τα Εργαστήρια απευθύνονται και σε μαθητές και μαθήτριες της Ε΄ και ΣΤ΄ δημοτικού, που ανακαλύπτουν με παιγνιώδη τρόπο τη μεταφραστική διαδικασία. Τα Εργαστήρια Μετάφρασης ολοκληρώθηκαν στις 23 Μαρτίου 2016. Κατά τη διάρκεια των παραπάνω δράσεων προκηρύχθηκαν οι εξής Μαθητικοί Διαγωνισμοί:· Εικαστικός Διαγωνισμός για παιδιά Νηπιαγωγείου Διαγωνισμός για μαθητές Νηπιαγωγείου, όπου η κάθε ομάδα που συμμετείχε, με αφορμή τον “Μύθο του Δράκου της Ρόδου” δημιούργησε το δικό της τρισδιάστατο Δράκο χρησιμοποιώντας όποιο τρόπο και όποια υλικά θέλει!!! · 9ος Διαγωνισμός Δημιουργικής Γραφής «Μικροί Λογοτέχνες» ØΓια μαθητές/τριες Α΄& B΄ τάξεις ΔημοτικούΑκολουθώντας τη βασική δομή του Παραμυθιού (Ήρωας/Ηρωίδα – Στόχος – Ανταγωνιστής – Σύμμαχοι/Βοηθοί) τα παιδιά με τη βοήθεια και την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού έγραψαν τη δική τους ομαδική ιστορία χρησιμοποιώντας όλα τα ακόλουθα στοιχεία: κορώνα, μάγισσα, μπαουλάκι, πεταλούδα.Ø Για μαθητές/τριες Γ’ & Δ΄ τάξεις Ακολουθώντας τη βασική δομή του Παραμυθιού (Ήρωας/Ηρωίδα – Στόχος – Ανταγωνιστής – Σύμμαχοι/Βοηθοί) τα παιδιά έγραψαν τη δική τους ατομική ιστορία χρησιμοποιώντας όλα τα ακόλουθα στοιχεία: δαχτυλίδι, δράκος, ξωτικό, πύργος. ØΓια μαθητές/τριες Ε΄ & ΣΤ΄ τάξεις Δημοτικού Ακολουθώντας τη βασική δομή του Παραμυθιού (Ήρωας/Ηρωίδα – Στόχος – Ανταγωνιστής – Σύμμαχοι/Βοηθοί) τα παιδιά έγραψαν τη δική τους ατομική ιστορία χρησιμοποιώντας όλα τα ακόλουθα στοιχεία: αετός, θάλασσα, κλειδί, σμαράγδι. ØΓια μαθητές/τριες ΓυμνασίουΜε αφορμή το βιβλίο της Μαρίας Παπαγιάννη «Παπούτσια με φτερά» οι μαθητές και οι μαθήτριες επέλεξαν τον αγαπημένο τους στίχο ή λογοτεχνική φράση και την ενέταξαν στη δική τους ατομική πρωτότυπη ιστορία.· Διαγωνισμός Δοκιμίου & Ρητορικής «Θέσεις – Αντιθέσεις» για μαθητές Λυκείου με θέμα: Κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Ελλάδα, ο τέως Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα (16/11/2016) ανέφερε, μεταξύ άλλων, στην ομιλία του περί Δημοκρατίας: «Μερικές χώρες είναι δημοκρατίες, με την έννοια ότι έχουν εκλογές, αλλά δεν είναι δημοκρατίες με την έννοια της συμμετοχής και του δικαιώματος στη διαφωνία. Οι χώρες με Δημοκρατία χαρακτηρίζονται από περισσότερη δικαιοσύνη και σταθερότητα. Οι δημοκρατικές κοινωνίες μπορούν να προσφέρουν περισσότερη ευημερία, γιατί οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι να αποφασίζουν για τον εαυτό τους, να μοιράζονται, να ανακαλύπτουν και να δημιουργούν. […] Η Δημοκρατία όπως και όλοι οι ανθρώπινοι θεσμοί είναι ατελής. Μπορεί να είναι αργή, αγχωτική, δύσκολη στην υλοποίηση. Οι πολιτικοί είναι αντιδημοφιλείς στις Δημοκρατίες, γιατί οι Δημοκρατίες απαιτούν συμβιβασμούς. […] Η οικονομία είναι βασικό συστατικό της Δημοκρατίας. Όταν η οικονομία δεν λειτουργεί, τότε η Δημοκρατία διαστρεβλώνεται και συχνά καταρρέει. Σε έναν κόσμο όπου η ανισότητα συνεχώς διευρύνεται, αυξάνεται η καχυποψία, ακόμη και η απαξίωση, προς τις ελίτ και τους θεσμούς που φαίνεται να έχουν απομακρυνθεί από τους πολίτες. Τι ειρωνεία, αλήθεια, σε μια εποχή που έχουμε πρόσβαση στις πιο απομακρυσμένες περιοχές του πλανήτη, οι περισσότεροι πολίτες να αισθάνονται αποκομμένοι από τις κυβερνήσεις τους. Σε παγκόσμια κλίμακα, συχνά πολλοί άνθρωποι δεν συμμετέχουν στα κοινά από πικρία προς τους πολιτικούς και τις κυβερνήσεις τους, επειδή πιστεύουν ότι δεν νοιάζονται γι’ αυτούς. Θεωρώ ότι ο παγκοσμιοποιημένος κόσμος μας διέρχεται περίοδο βαθιάς αλλαγής. Υπάρχει αβεβαιότητα, ανησυχία και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το μέλλον, καθώς η Ιστορία δεν κινείται σε ευθεία γραμμή». Σε συνέντευξή του στις 27/02/2016 με τίτλο «Ας προσπαθήσουμε για τη Δημοκρατία» ο κορυφαίος Αμερικανός στοχαστής Νόαμ Τσόμσκι επισημαίνει ότι «ο συσσωρευμένος πλούτος δημιουργεί συσσωρευμένη εξουσία, η οποία νομοθετεί για περισσότερη συγκέντρωση πλούτου, ο οποίος με τη σειρά του συγκεντρώνει ακόμη περισσότερη εξουσία κι έτσι δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος. Αποτέλεσμα αυτού, είναι η εγκαθίδρυση τα τελευταία σαράντα περίπου χρόνια μιας ολιγαρχίας που βασίζεται στις δικές της αρχές: διαμόρφωση συγκεκριμένης ιδεολογίας που επιδιώκει το έλλειμμα δημοκρατίας, επανασχεδιασμό της οικονομίας και μετατόπιση των βαρών στους απλούς πολίτες, επίθεση στις κοινωνικές δομές, δημαγωγία με στόχο την κατασκευή συναινέσεων από τους πολίτες, περιθωριοποίηση των πολιτών καθώς η βούλησή τους δεν επηρεάζει τη βούληση των κυβερνόντων». Την 1/12/2016, ο διάσημος Βρετανός θεωρητικός φυσικός Στίβεν Χόκινγκ δημοσίευσε στην εφημερίδα TheGuardian μία επιστολή με τίτλο «Βρισκόμαστε στην πιο επικίνδυνη στιγμή στην εξέλιξη της ανθρωπότητας» στην οποία γράφει, μεταξύ άλλων: «Ό,τι και αν πιστεύουμε για την απόφαση του βρετανικού εκλογικού σώματος να απορρίψει τη συμμετοχή του στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την απόφαση του αμερικανικού κόσμου να αποδεχτεί τον Ντόναλντ Τραμπ ως τον επόμενο πρόεδρό του, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι αυτό αποτέλεσε μια κραυγή οργής από τους ανθρώπους που ένιωσαν ότι είχαν εγκαταλειφθεί από τους ηγέτες τους. Ήταν, όλοι φαίνεται να συμφωνούν, η στιγμή που οι ξεχασμένοι μίλησαν βρίσκοντας τις φωνές τους για να απορρίψουν τις συμβουλές και την καθοδήγηση των εμπειρογνωμόνων και των ελίτ. Η οικονομική κατάρρευση έκανε τον κόσμο να συνειδητοποιήσει ότι πολύ λίγα άτομα που εργάζονται στο χρηματοπιστωτικό τομέα μπορούν να συσσωρεύουν τεράστιες αμοιβές κι ότι εμείς οι υπόλοιποι εγγυόμαστε αυτή την επιτυχία και σηκώνουμε το λογαριασμό όταν η απληστία τους μας παρασύρει. Έτσι, γενικά, ζούμε σε έναν κόσμο οικονομικής ανισότητας, όπου πολλοί άνθρωποι μπορούν να δουν όχι μόνο το βιοτικό τους επίπεδο, αλλά ακόμα και την ικανότητά τους να κερδίζουν τα προς το ζην να εξαφανίζεται. Οι ηγέτες του κόσμου θα πρέπει να αναγνωρίσουν ότι έχουν αποτύχει και ότι έχουν απογοητεύσει τους πολλούς. Με τους πόρους να συγκεντρώνονται όλο και περισσότερο στα χέρια των λίγων, θα πρέπει να μάθουμε να μοιραζόμαστε πολύ περισσότερα από ό,τι μοιραζόμαστε σήμερα. Να μάθουμε, πάνω απ’ όλα, το μέτρο της ταπεινοφροσύνης». Με βάση τις παραπάνω απόψεις, ο εκπρόσωπος της πολιτικής, ο εκπρόσωπος της διανόησης και ο εκπρόσωπος της επιστήμης συμμερίζονται την άποψη ότι η σύγχρονη δημοκρατία διέρχεται περίοδο κρίσης, κινδύνων και προκλήσεων. Ωστόσο, αν εξαιρέσουμε την Αρχαία Αθήνα, σε καμία άλλη ιστορική περίοδο εκτός από το σύγχρονο κόσμο, ο Άνθρωπος δεν απόλαυσε: δικαιώματα (ατομικά, πολιτικά), πρόοδο και ανάπτυξη σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο, εκπαίδευση για όλους, οικονομική ευημερία και ευκαιρίες (δημιουργία μεσαίας τάξης) κ.ά.Λαμβάνοντας όλα αυτά υπόψη σας, επιχειρηματολογήστε θετικά ή αρνητικά κατά πόσον θεωρείτε ότι ζούμε το τέλος της σύγχρονης δημοκρατίας; Όποια θέση κι αν υποστηρίξετε, η απάντησή σας θα πρέπει να περιλαμβάνει τα εξής:α) Ορισμό και προϋποθέσεις της σύγχρονης Δημοκρατίαςβ) Περιγραφή του σύγχρονου περιβάλλοντοςγ) Εντοπισμό αλλαγών, αντιθέσεων, συγκλίσεων, εξελίξεων, προόδου κ.ά. στον ανεπτυγμένο κόσμο, στον Τρίτο Κόσμοδ) Σχέση Οικονομίας και ΔημοκρατίαςΠρόκειται για τον 4ο Διαγωνισμό Δοκιμίου & Ρητορικής, που πραγματοποίησε το Δ.Κ.Σ.Μ.Ρ., στον οποίο συμμετείχαν ομάδες 3 - 4 ατόμων που κλήθηκαν να επιχειρηματολογήσουν θετικά ή αρνητικά. Οι ομάδες από τις δύο αντίπαλες απόψεις που ξεχώρισαν αναμετρήθηκαν σε δημόσιο Ρητορικό Αγώνα. Η καταληκτική ημερομηνία υποβολής των έργων και κειμένων των προαναφερθέντων Διαγωνισμών ήταν η 15η Μαρτίου 2017. · Διαγωνισμός Λογοτεχνικής Μετάφρασης «Μικροί Μεταφραστές» αγγλικής, γαλλικής και γερμανικής γλώσσας για εφήβους Γ΄ Γυμνασίου έως και Γ΄ Λυκείου. Ο Διαγωνισμός Λογοτεχνικής Μετάφρασης πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις του Δ.Κ.Σ.Μ.Ρ. (Αντιπλοιάρχου Λάσκου 10α), όπου οι μαθητές και οι μαθήτριες διαγωνίστηκαν στη μετάφραση ενός λογοτεχνικού κειμένου από τα αγγλικά ή γαλλικά ή γερμανικά στην ελληνική γλώσσα. Όλες αυτές οι δράσεις ολοκληρώθηκαν σ’ ένα τετραήμερο πανηγυρικών εκδηλώσεων, όπου δόθηκαν τα βραβεία και οι έπαινοι στους διακριθέντες μαθητές των προαναφερθέντων διαγωνισμών στο πλαίσιο του Εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Παιδικού Βιβλίου (2 Απριλίου). Φέτος, είχαμε την τιμή και τη χαρά να βρίσκονται κοντά μας και κοντά στα παιδιά τρεις σπουδαίοι άνθρωποι στο χώρο της λογοτεχνίας και της μετάφρασης: ο γνωστός και πολυβραβευμένος συγγραφέας Μάνος Κοντολέων, η αγαπημένη συγγραφέας και σπουδαία αφηγήτρια Λίλη Λαμπρέλλη καθώς και η καταξιωμένη συγγραφέας και μεταφράστρια Μαρία Παπαγιάννη. Πέμπτη-Παρασκευή 30/31 Μαρτίου 2017 Επισκέψεις σε σχολεία των συγγραφέων Μάνου Κοντολέων, Λίλης Λαμπρέλλη και Μαρίας Παπαγιάννη όπου γνωρίστηκαν με τα παιδιά και μίλησαν για το βιβλίο, για τη λογοτεχνία και τα συναισθήματα που καλλιεργούνται από την ανάγνωση των λογοτεχνικών έργων. Παρασκευή 31 Μαρτίου 2017, ώρα 18.30, αίθουσα εκδηλώσεων «Ροδίνι» Απονομή βραβείων και επαίνων για τους εικαστικούς διαγωνισμούς, το λογοτεχνικό διαγωνισμό «Μικροί Λογοτέχνες» και τα εργαστήρια και το διαγωνισμό «Μικροί Μεταφραστές» που προκηρύχθηκαν στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού προγράμματος «Βιβλιοπεριπέτειες» από τους συγγραφείς Μάνο Κοντολέων, Λίλη Λαμπρέλλη και Μαρία Παπαγιάννη. Δευτέρα 3 Απριλίου 2017, ώρα 11.00, αίθουσα Δημοτικού Συμβουλίου, Δημαρχείο Ρόδου Ρητορικός Αγώνας μεταξύ των δύο ομάδων που προκρίθηκαν στο διαγωνισμό «Θέσεις-Αντιθέσεις»: η μία ομάδα ήταν από το λύκειο του Κολλεγίου Ρόδου και η άλλη από το Γενικό Λύκειο Αρχαγγέλου. Τα μέλη της επιτροπής που έθεσε τα ερωτήματα στους μαθητές ήταν οι: Φραγκίσκος Καλαβάσης – καθηγητής του Τμήματος Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Αιγαίου και αντιπρόεδρος της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας, Ρένα Διακίδη – δημοσιογράφος και η Καλλιόπη Παπαπαύλου-Βαρδέλλη, δικηγόρος, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Δικηγορικού Συλλόγου Ρόδου, Πρόεδρος της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Δ.Σ.Ρ. Τις ομάδες και την επιτροπή καλωσόρισε ο Αντιδήμαρχος Διοίκησης κ. Στέργος Παρδαλός.
