Η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών λειτουργεί ως ένα ανοιχτό εργαστήρι σκέψης και διαλόγου της Εκκλησίας με τη διανόηση και την κοινωνία, δίχως αμυντικά αντανακλαστικά ή απολογητική διάθεση, οργανώνοντας με τη μορφή του ανοιχτού πανεπιστημίου ετήσιους θεματικούς κύκλους σπουδών, διεθνή σεμινάρια, συνέδρια και εκδόσεις. Πάγια επιδίωξη της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών στάθηκε η συνεργασία και η σύμπραξη με άλλους φορείς, η από κοινού συζήτηση, με πνεύμα σεβασμού στην ετερότητα του καθενός, των μεγάλων προβλημάτων του καιρού μας. Έτσι η Ακαδημία συνεργάστηκε με φορείς όπως τη Ρωμαιοκαθολική Θεολογική Σχολή της Φλωρεντίας, το Boston Theological Institute, το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, το Drury University, το Τμήμα Θεολογίας ΑΠΘ, το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας του Πανεπιστημίου του Μονάχου, τη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης, το Οικουμενικό Ινστιτούτο του Bossey και το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών, το Συμβούλιο Ευρωπαϊκών Εκκλησιών, την Έδρα Ορθοδόξου Θεολογίας του Πανεπιστημίου Münster (Γερμανία), το Ρουμανικό Ινστιτούτο Διορθοδόξων, Διαχριστιανικών και Διαθρησκειακών Σπουδών (INTER Cluj-Napoca), το Ορθόδοξο Ινστιτούτο του Αγίου Σεργίου (Παρίσι), το Ινστιτούτο Οικουμενικών Ερευνών (Στρασβούργο), το Οικουμενικό Κέντρο και το περιοδικό Istina, το γαλλικό ορθόδοξο περιοδικό Contacts, το Χριστιανικό Πολιτιστικό Κέντρο Βελιγραδίου (Σερβία)το Βιβλικό Θεολογικό Ινστιτούτο του Αγίου Ανδρέα (Μόσχα, Ρωσία), την Ορθόδοξη Ακαδημία τουValamo (Φινλανδία), το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Ορθοδόξων Θεολογικών Σχολών (EFOST, Βρυξέλλες), την Παγκόσμια Φοιτητική Χριστιανική Ομοσπονδία (WSCF), το Ευρωπαϊκό Μουσουλμανικό Φόρουμ Νεανικών και Φοιτητικών Οργανώσεων (FEMYSO) την Ένωση Θεολόγων Ημαθίας, την Επιστημονική Ένωση Εκπαίδευσης Ενηλίκων, την Κοινωφελή Εταιρεία Ψυχοκοινωνικών Παρεμβάσεων «Πορεία Υγείας», τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας Βόλου και Λάρισας και το Εναλλακτικό Σχολείο της Θεραπευτικής Κοινότητας “Έξοδος”, το Δημοτικό Κέντρο Ιστορίας Βόλου, το Σύνδεσμο Νέων της Ι. Μητροπόλεως Δημητριάδος, τη Σχολή Αγιογραφίας «Δια Χειρός», την γαλλόφωνη ιστοσελίδα ορθόδοξης πληροφόρησης www.or-thodoxie.com, την εφημερίδα Η Θεσσαλία του Βόλου, το κορυφαίο περιοδικό σπουδής στη λογοτεχνία Νέα Εστία, το θεολογικό περιοδικό Σύναξη, τα περιοδικά Αναλόγιον και Λειμωνάριον της Ιεράς Μητροπόλεως Κοζάνης, τις εκδόσεις Καστανιώτης, Αρμός, Ίνδικτος και Εστία, καθιστώντας έτσι το Βόλο και τη Μητρόπολη Δημητριάδος τόπο συνάντησης και διαλόγου. Από το 2017, η Ακαδημία ως ερευνητικό κέντρο είναι επίσης μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Θρησκευτικών Επιστημών (Euare).
Κατά τα παρελθόντα ακαδημαϊκά έτη η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών μελέτησε θέματα όπως: «Η Ορθοδοξία στον 21ο αιώνα», «Εκκλησία και Πολιτισμός», «Εκκλησία και Εσχατολογία», «Ορθοδοξία και Νεωτερικότητα», «Εκκλησιολογία και Εθνικισμός στη μεταμοντέρνα εποχή», «Ισλάμ και Φονταμενταλισμός-Ορθοδοξία και Παγκοσμιοποίηση», «Χριστιανική παρουσία και μαρτυρία στην Παλαιστίνη και τη Μέση Ανατολή σήμερα: Θεολογικές και πολιτικές προκλήσεις», «Ορθοδοξία και Ετερότητα», «Φύλο και Θρησκεία-Η θέση της γυναίκας στην Εκκλησία»,«Kαθ’ οδόν προς το καθ’ ομοίωσιν: Η θεολογική και ανθρωπολογική προσφορά της Elisabeth Behr-Sigel στην Εκκλησία», «Γυναίκες και θρησκείες: το πρόβλημα της βίας και του φονταμενταλισμού», «Θεολογία και Λογοτεχνία», «Θεολογία και σύγχρονη Ναοδομία», «Ο Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας», «Η θεολογία της ειρήνης στην Ορθοδοξία», «Βιβλική θεολογία της απελευθέρωσης, Πατερική θεολογία και αμφιθυμίες της Νεωτερικότητας», «Ορθοδοξία και Παιδεία. Τα Θρησκευτικά ως μάθημα ταυτότητας και πολιτισμού», «Ορθοδοξία και Πολυπολιτισμικότητα», «Η συμμετοχή των λαϊκών στη ζωή της Εκκλησίας», «Αναταράξεις στη μεταπολεμική θεολογία. Η “θεολογία του ’60”», «Θεολογικές προσωπογραφίες Ι: Παναγιώτης Τρεμπέλας: Μεταξύ παράδοσης και ανανέωσης, επιστήμης και ιεραποστολής», «Κράτος και Εκκλησία», «Ορθοδοξία και Ισλάμ-Το Ισλάμ στην Ευρώπη», «Ορθοδοξία, παράδοση και Ιστορία»,«Η συμμετοχή των Ορθοδόξων γυναικών στην Οικουμενική κίνηση», «Νεοπατερική σύνθεση ή “Μετα-πατερική” θεολογία; το αίτημα της θεολογίας της συνάφειας στην Ορθοδοξία», «Η θέση της θρησκείας στο δημόσιο χώρο», «Ζητήματα μεταρρύθμισης και ανανέωσης στην Ορθοδοξία», «Πρόσφυγες, Μετανάστες και Εκκλησία», «Εκπαίδευση μέσα από την Τέχνη», «Μεταμορφώσεις του Ελληνοχριστιανισμού 19ος-20ος αιώνας», «Το ζήτημα της γλώσσας στη Λατρεία», «Γιατί η Ορθόδοξη διδασκαλία για την θέωση γοητεύει τους δυτικούς χριστιανούς;», «Η Υποδοχή του Παλαμισμού στη Δύση σήμερα», «Η Διδασκαλία της Οικουμενικής Θεολογίας στον Ορθόδοξο κόσμο», «Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης Ζηζιούλας: Πρόσωπο, Ευχαριστία και Βασιλεία του Θεού σε ορθόδοξη και οικουμενική προοπτική», «Κανόνες της Εκκλησίας και Νόμοι της Πολιτείας», «Ορθοδοξία και συναφειακή θεολογία. Εναύσματα από την εκκλησιαστική παράδοση», «Το πρόβλημα του κακού και το ζήτημα της θεοδικίας», «Πολιτική Ορθοδοξία και Ολοκληρωτισμός στην μετα-κομμουνιστική εποχή», «Οικοθεολογία, κλιματική δικαιοσύνη και ασφαλής διατροφή», «Ο Μητροπολίτης Κάλλιστος Ware και η μαρτυρία της Ορθοδοξίας στη Δύση», «Θεολογία και Αναπηρία σε ορθόδοξη προοπτική», «Η αγιογραφία χθες και σήμερα στην Ελλάδα, στην Κωνσταντινούπολη και τον Ορθόδοξο κόσμο. Διαφορές και παραλληλίες», Θεολογικές Προσωπογραφίες ΙΙΙ: Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Παπαδόπουλος: Θεολογία και εκκλησιαστική ζωή στον Μεσοπόλεμο», «Κριτική του κειμένου της Καινής Διαθήκης: Η σημασία της για την επιστήμη, τον πολιτισμό και την Εκκλησία», «Η Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης: Το όραμα για την επόμενη μέρα», «Φωνές της Λειτουργίας: Φύλο και επιτέλεση στην λατρευτική πρακτική της πρώιμης βυζαντινής Εκκλησίας», «Η θέση του λαϊκού στοιχείου στον αρχαίο Συριακό Χριστιανισμό», «Ιμπαντισμός: Κατανοώντας τη διαφορετικότητα στο Ισλάμ», «Ορθόδοξη Ερμηνευτική της Καινής Διαθήκης: Ιστορία, θεωρία, προοπτικές», «Ορθοδοξία και Φονταμενταλισμός», «Αναπηρία, Εκκλησία και Κοινωνία», «Μορφές χριστιανικών αφηγηματικών κειμένων: Θεολογικές και θύραθεν προσεγγίσεις»,κ.ά.
